Czy będę miała pokarm po porodzie?

"Czy będę miała pokarm po porodzie?" "Czy uda mi się wykarmić Dziecko?" "Czy będę miała mleko?" Takie pytania zadają sobie chyba wszystkie kobiety w ciąży. W tym wpisie położna i doradczyni laktacyjna wyjaśnia, jak organizm przygotowuje się do karmienia piersią oraz jak zadbać, aby laktacja prawidłowo "wystartowała". 

Laktogeneza I czyli jak piersi przygotowują się do karmienia już w ciąży?

Możesz zauważyć powiększenie się piersi i zwiększoną ich tkliwość już w pierwszych tygodniach trwania ciąży. Pod wpływem działania hormonów m.in. progesteronu, estrogenów, prolaktyny następuje proces laktogenezy I czyli namnażania się pęcherzyków mlecznych oraz rozwoju sieci przewodów mlecznych. Komórki odpowiedzialne za wytwarzanie pokarmu osiągają dojrzałość i już w okolicach 16 tygodnia ciąży są zdolne do wytwarzania mleka przedporodowego.

Prolaktyna - kluczowa dla rozpoczęcia produkcji pokarmu po porodzie. W jaki sposób zadbać o jej prawidłowy poziom?

Po narodzinach dziecka następuje poród łożyska - w tym momencie rozpoczyna się działanie "fabryki mleka". Poziom estrogenów i progesteronu gwałtownie spada, a wysoki poziom prolaktyny utrzymuje się, co umożliwia rozpoczęcie laktogenezy II, czyli właściwego etapu wydzielania pokarmu.

Na początkowych etapach karmienia piersią kluczowy jest odpowiednio wysoki poziom prolaktyny.

Dobrze jest wiedzieć, że możesz pomóc prolaktynie poszybować w górę. Badania kliniczne z mamami wcześniaków udowodniły, że pomocny w tym jest beta-glukan. Jest on składnikiem preparatu Femaltiker plus, naturalnego suplementu wspierającego laktację. Dzięki badaniom z udziałem mam wcześniaków wiemy, że u Mam przyjmujących preparat Femaltiker plus zaobserwowano istotnie zwiększoną produkcję mleka (o 1700 ml) podczas 12 dni stosowania. Przełożyło się to na pozytywnie na przyrosty dobowe dziecka i ilość odciąganego mleka.

Po czym poznasz, że rozpoczęła się laktogeneza II?

Między 2, a 6 dobą po porodzie, pojawia się fizjologiczny nawał. Co to oznacza, że nawał jest fizjologiczny? Oznacza to, że jest to prawidłowa reakcja organizmu na zachodzące zmiany i że jest to stan jak najbardziej porządany.

Przechodzisz nawał? Wspaniale!

W tym czasie piersi mogą stać się cięższe, możesz odczuwać dyskomfort, mrowienie, zwiększone ucieplenie piersi. Jeśli objawy te będą Ci doskwierać, stosuj zimne okłady i często przystawiaj malucha do piersi. Nawał następuje niezależnie od ssania piersi przez dziecko, dlatego jeśli Twoje dziecko chętnie i często przystawia się do piersi, nawał może pojawić się i minąć niezauważenie.

Jak zadbać o prawidłowe wystymulowanie laktacji?

Do uzyskania pełnej laktacji, która będzie wystymulowana do potrzeb rosnącego dziecka, potrzebna jest częsta i regularna stymulacja piersi poprzez karmienie dziecka (nie rzadziej niż co 3 godziny) lub regularne odciąganie pokarmu laktatorem. Wiele noworodków będzie potrzebować karmień nawet co 1-2 godziny w pierwszych dobach. Przystawiaj Maluszka bez obaw tak często, jak będzie tego potrzebował. Dobrze, gdyby ktoś pomógł Ci ocenić efektywność ssania Dziecka na tym etapie.

Najlepiej, aby pierwsze przystawienie odbyło się w ciągu 1-2 godzin od porodu, a w kolejnych godzinach proponuj dziecku piersi nie rzadziej niż co 3 godziny. Jeśli przystawienie nie jest możliwe w ciągu pierwszej godziny po porodzie, ważne, aby odbyło się nie później niż do 6 h od porodu. 

Jeśli maluch jest z Tobą, może się tak zdarzyć, że dziecko będzie chciało być przy piersi przez większość dnia i to też jest fizjologiczne zachowanie u noworodka. 

Jakie czynniki mogą utrudnić prawidłowe rozpoczęcie laktogenezy II?

Istnieją takie czynniki okołoporodowe, które mogą wpłynąć na opóźnienie laktogenezy II.

Po stronie Maluszka są to:
- cesarskie cięcie, zwłaszcza nagłe (z uwagi na niski poziom naturalnej oksytocyny),
- silny stres,
- rozdzielenie z maluszkiem,
- wcześniactwo,
- trudności ze ssaniem,
- żółtaczka noworodkowa, która może wpływać na zwiększoną ospałość dziecka.

Po stronie mamy może to być:
- otyłość,
- nadciśnienie,
- niedoczynność tarczycy,
- cukrzyca insulinozależna.

Jeśli zaistnieją u Ciebie czynniki ryzyka, o których wspomniałam powyżej, kluczowym wsparciem będzie konsultacja laktacyjna. W Poradni Laktacyjnej Wróżka Cycuszka w takich przypadkach polecamy Mamom m.in. stosowanie preparatu podnoszącego poziom prolaktyny, na przykład Femaltiker plus.

Co jeśli Dziecko nie chce się wybudzić na karmienie?

Gdy maluszek przesypia karmienia i jest mało aktywny, warto wybudzać go regularnie, rozbierać do pieluszki, podawać kropelki mleka na usta, na wnętrze policzka, aby składniki odżywcze siary wsparły aktywność, a co za tym idzie efektywność ssania z piersi. Jeśli mimo wszystko maluch nie aktywizuje się, zasięgnij pomocy położnej lub lekarza na oddziale. 

Jak stymulować laktację, jeśli jesteś oddzielona od Dziecka?

Jeśli po porodzie Dziecko zostało czasowo przeniesione na oddział obserwacyjny, to niezbędne będzie regularne stymulowanie piersi i odciąganie siary ręcznie, a następnie w dalszych dobach odciąganie pokarmu przy użyciu laktatora elektrycznego. Regularność jest tu bardzo ważna, gdyż pusta pierś produkuje pokarm 6 razy szybciej niż pełna. Również i w tej sytuacji bardzo pomocne będzie stymulowanie poziomu prolaktyny - tutaj znów spokojnie możesz odwołać się do preparatu Femaltiker plus. 

Jak stymulować laktację po cesarskim cięciu?

Po cięciu cesarskim karm w możliwie najwygodniejszej pozycji: biologicznej lub na boku, podobnie po porodzie naturalnym, jeśli wystąpiło uszkodzenie krocza. Pamiętaj o lekach przeciwbólowych, możesz je bezpiecznie przyjmować tak, aby ból nie powodował dodatkowego stresu i dyskomfortu wpływając przez to hamująco na wydzielanie oksytocyny, której tak bardzo na tym etapie potrzeba. 

Odpoczywaj z maluszkiem w kontakcie skóra do skóry, ciesz się Waszą bliskością. Odpowiednie wsparcie w pierwszych dobach i prawidłowe rozpoczęcie laktacji jest kluczowe dla dalszego karmienia. 

Tematowi rozkręcenia laktacji po cesarskim cięciu poświęcimy osobny wpis i osobny film.

Autorka tekstu
mgr Anna Bazydło
położna laktacyjna, w trakcie kursu na Certyfikowaną Doradczynię Laktacyjną (CDL)

Edukacja:
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego, kierunek: Położnictwo
Ukończyła prestiżowy kurs DR GINA WEISSMAN LACTATION ACADEMY
Ukończony kurs “Problemy w Laktacji” CNOL w Warszawie
Studia Podyplomowe Holistyczna Opieka Okołoporodowa

Szkolenia:
Dr Gina Weissmann Lactation Academy
"Farmakoterapia w okresie laktacji."
“Diagnoza, usprawnianie funkcji i leczenie ankyloglosji w poradni laktacyjnej” 2020
“Odruchy oralne u noworodków i niemowląt - diagnoza i stymulacja” 2020
"Hands off! Bezpieczne porady laktacyjne online." 2020
“Anatomia twarzoczaszki noworodka. Wpływ porodu na karmienie” 2019
Udział w konferencji Prolacta, 2018, 2019, 2020, 2021
Kurs “Otulanie poporodowe” Warszawa 2020
“Techniki osteopatyczne w połogu” Warszawa 2021
“Wsparcie i konsultacje laktacyjne mam wcześniaków” 2021

Wpis powstał we współpracy z Nutropharma, producentem suplementów diety dla kobiet w ciąży i karmiących piersią.